چند نکته در مورد Visio

لاتک ابزارهایی برای رسم نمودار و فلوچارت دارد ولی من هنوز خوب بلد نیستم. در حال حاضر از Microsoft Office Visio 2003 برای رسم موارد مورد نیاز خودم شبیه شکل روبرو استفاده می‌کنم. خروجی را pdf نموده و در سند Word یا لاتک خود قرار می‌دهم. در رابطه با استفاده از آن چند نکته را مناسب است که یادآوری نمایم:

1. تصاویر مورد استفاده را قبلاً کوچک نموده و سپس در ویزیو قرار دهید درغیر اینصورت حجم فایل زیاد خواهد شد حتی اگر در ویزیو آنها را کوچک نموده باشید.
2. برای برش دادن سند دقیقا به اندازه ی محتویاتش از منوی File/Page Setup/Page Size گزینه ی Size to fit drawing contents را انتخاب کنید.
3. برای تبدیل به pdf از آیکون آکروبات در Toolbars استفاده کنید. اگر آنرا با آکروبات پرینت نمایید حجمش زیاد خواهد شد.
4. رنگ کردن و سایه زدن حجم فایل pdf را تغییرچندانی نمی دهد اما حجم فایل eps بسیار زیاد می شود؛ مخصوصاً سایه زدن (الگودار کردن). مثلاً در یک نمونه حجم یک فایل eps بدون سایه 100کیلو و با دو سایه کوچک حجم آن به 4 مگابایت رسید!

تاریخ هجری شمسی برای Blogger

به صورت معمول شما تمام تاریخ‌های صفحهٔ حاضر را به میلای مشاهده می‌کنید. اگر می‌خواهید که تاریخ‌ها را به هجری شمسی ببینید کافیست اسکریپت Persian Date for Blogger را که آقای نصیری نوشته است در مرورگر فایرفاکس خود نصب نموده و پس از بارگیری صفحه لحظاتی صبر نمایید.
ضمناً با این اسکریپت ستون تاریخ شما در Yahoo Mail نیز تبدیل به تاریخ شمسی خواهد شد.
دقت داشته باشید که باید افزونهٔ Greasemonkey را در فایرفاکس نصب نموده باشید.

تقویم فارسی برای گوگل

اگر به Google Calendar مراجعه نموده باشید، حتماً دیده‌اید که تاریخ آن میلادی است و برای یک کاربر ایرانی که نیاز به تاریخ شمسی دارد مناسب نیست. با نصب یک اسکریپت از اینجا که آقای بهنام اسفهبد آنرا نوشته است، می‌توانید تاریخ هجری شمسی را در کنار تاریخ میلای در فایرفاکس داشته باشید.

دقت داشته باشید که قبل از انتخاب Install از صفحهٔ فوق باید افزونهٔ Greasemonkey را در فایرفاکس نصب نموده باشید.

سایت مرکز لرزه‌نگاری کشوری

جالب است بدانید که مرکز لرزه‌نگاری کشوری تقریباً به صورت آن‌لاین آخرین زمین‌لرزه‌ها در ایران، به همراه مشخصاتشان شامل شدت آنها و همچنین موقعیت آنها روی Google Map را ارائه می‌کند.

تبدیل jpg به eps

گاهی همچون مورد پست قبلی لازم است که فایلهای jpg را به eps تبدیل نماییم. اگر Adobe Acrobat را داشته باشید، این کار به آسانی قابل انجام است. کافیست روی فایل jpg خود کلیک راست نموده و Convert to Adobe PDF را انتخاب نمایید. پس از باز شدن فایل در Adobe آنرا با قالب ( Encapsulated PostScript (*.eps ذخیره کنید.

این روش برای تبدیل بسیاری از دیگر انواع فایلهای تصویری -که آکروبات پشتیبانی می‌کند- به یکدیگر یا pdf نیز قابل استفاده است.
توجه داشته باشید که باید Adobe Acrobat را داشته باشید و این عمل با Acrobat Reader قابل انجام نیست.

تفاوت اندازهٔ فایل pdf خروجی LaTeX و XeLaTeX

در آماده‌سازی یک مقاله انگلیسی که شامل تصاویر زیادی با فرمت eps بود از XeLaTeX استفاده نمودم و حجم pdf تولیدی ۱.۹۶۶ مگابایت شد. برای کم شدن حجم آن برخی تصاویر را تبدیل به jpg نمودم و دوباره با XeLaTeX خروجی را بدست آوردم. این دفعه اندازهٔ pdf خروجی ۱.۳۹۵ مگابایت شد. در مرحلهٔ بعد با همان تصاویر eps و استفاده از LaTeX برای پردازش فایل TeX به حجم ۴۷۱ کیلوبایت رسیدم !!!

اگر کسی می‌داند علت چیست به من هم بگوید.
ضمناً در مرحلهٔ آخر، از آنجا که LaTeX تصاویر jpg را نمی‌پذیرد از eps استفاده کردم.

جواب مسئله را آقای وفا خلیقی که بسیار در لاتک متبحر هستند و توسعه دهندهٔ اصلی زی‌پرشین نیز می‌باشند دادند:
«در LaTeX شما فقط از فونتهای rfm استفاده می‌کنید اما در XeTeX شما از فونتهای ttf استفاده می‌کنید و چیزهای دیگیری مانند چگونگی چسبیدن حروف به هم و غیره که توسط موتور XeTeX در ینیکد انجام می‌شود این کار قیمتی دارد و قیمت آن هم سرعت، حافظه و البته حجم زیادتر است. »

زی‌پرشین

در آماده‌سازی مستندات مختلف فارسی با میکروسافت ورد متوجه کاستی‌های زیاد این نرم‌افزار برای امور پژوهشی شده بودم. لذا پیشنهاد پروژهٔ خودم را با فارسی‌تک آماده نمودم. به دلیل مشکلاتی که فارسی‌تک داشت به دنبال جایگزینی برای آن بودم که با گروهی در اینترنت آشنا شدم که روی یک سیستم حروف‌چینی فارسی مبتنی بر LaTeX2e کار می‌کردند.

زی‌پرشین یک بستهٔ رایگان برای حروف‌چینی فارسی مبتنی بر XeLaTeX است که در سیستم‌عامل‌های ویندوز، لینوکس و مک قابلیت کارکرد داشته و گزینه‌ای بسیار مناسب برای آماده‌سازی مستندات علمی می‌باشد.
متولیان اصلی زی‌پرشین آقایان وفا خلیقی (دانشجوی دکترای ریاضی دانشگاه سیدنی)، مصطفی واحدی (دانشجوی دکترای کامپیوتر هلند) و دکتر مهدی امید علی (استادیار دانشگاه شاهد) هستند.

نسخهٔ ۱ زی‌پرشین هم اکنون توسط توزیع‌های معروف لاتک به صورت رسمی منتشر می‌شود. برای اطلاعات بیشتر در مورد این بستهٔ متن باز و رایگان به ویکی آن با آدرس wiki.parsilatex.com مراجعه فرموده و برای طرح سؤالات خود به این تالار مراجعه نمایید.

مجموعه اشعار شعرای فارسی‌زبان

به مجموعه اشعار شعرای فارسی‌زبان می‌توانید از سایت www.persopedia.com دسترسی داشته باشید.

مورب به راست یا مورب به چپ؟

مدتی پیش آقای بهنام در خصوص مورب بودن به راست یا به چپ حالت ایتالیک قلم‌های فارسی سری ایکس نسخهٔ۲ نظرخواهی نمود.

من با مورب به چپ موافق بودم؛ به لحاظ آنکه به نظر من مورب به چپ نمود بسیار بیشتری دارد ولی نظر کلی دوستان بر مورب به راست بود و آقا بهنام هم همان را پذیرفتند. البته با درخواست من ایشان قبول نمودند که برای قلم‌ها یک حالت مایل به چپ هم متناظر با حالت ایرانیک در فارسی‌تک ایجاد نمایند. در قلم جدیدی که ایشان با نام خرمشهر ارائه نموده است، حالت مورب به چپ نیز با نام Oblique لحاظ شده است.

البته اگر در ورد حالت قلم را ایتالیک انتخاب نمایید همان مورب به راست را خواهید داشت. این حالت مورب به چپ توسط زی‌پرشین قابل استفاده است. یک مثال را می‌توانید در اینجا ببینید.

در این رزومه هم می‌توانید حالت ایتالیک مایل به چپ قلم XB Zar را ببینید. اگر این فونت زر را می‌خواهید که ایتالیک آن مایل به چپ و صفرهای آن توخالی است، می‌توانید آنرا از اینجا بارگیری نمایید.

مشکل Embed کردن فونت با Acrobat

بسیاری از کنفرانسها تاکید دارند که حتماً فونت‌ها باید Embed شده باشند. احتمالاً برای شما هم این مشکل پیش آمده است که در هنگام تبدیل کردن فایل مثلاً ورد خود به pdf با خطای Licenceدار بودن فونت مواجه شد و امکان تبدیل را پیدا نکرده باشید. یک راه حل استفاده از فونت‌های مناسبی است که این مشکل را نداشته باشند.

اگر از قلمهای سری ایکس نسخهٔ۲ استفاده نمایید با چنین مشکلی مواجه نخواهید شد.
یکی از مزایای این قلمها آن است که به علت رایگان بودن محدودیت Embed کردن ندارند.

قلمهای سری ایکس نسخهٔ ۲

قلم‌های سری ایکس۲ بر اساس قلم‌هائی که به رایگان در دسترس عموم قرار دارند ساخته شده و برای زبانهای فارسی، عربی، اردو، پشتو، دری، ازبک، ئۇیغۇر، کردی، ترکی قدیم (عثمانی) و ترکی جدید (لاتین) تعمیم داده شده‌اند.

این قلم‌ها به دو تکنولوژی OpenType و AAT مجهز بوده و بر روی هر پلاتفرمی - مک یا ویندوز و لینوکس - قابل استفاده هستند.

یک قلم فارسی مناسب وِب، قلمی است که حروف لاتین دارد ولی فاصلهٔ خطوط برای نمایش مناسب متن فارسی تنظیم شده است. این فاصله شاید برای حروف لاتین زیاد باشد ولی برای زبانهای فارسی و عربی و... مناسب است. حروف لاتین تنها به عنوان پشتیبان برای متن فارسی در نظر گرفته شده‌اند. در واقع در یک قلم فارسی برای وِب، همان معامله‌ای با حروف لاتین شده است که تایمز و اریال و دیگر قلم‌های کنونی فارسی یا عربی به پیش‌کسوتی یا پیروی از آن، با فارسی کرده اند.

متن فوق قسمتی از توضیحات مربوط به قلمهای سری ایکس است که توسط آقا بهنام توسعه داده شده‌اند. ادامه مطلب را می‌توانید در اینجا ببینید.
این قلمها بسیار جالب هستند. از آدرس فوق می‌توانید آنها را بردارید.

دو توصیه برای مقابله با ویروس‌ها

آقای سیدرضی علوی‌زاده در وبلاگ خود دو توصیه برای مقابله با ویروسها نوشته است که آنرا عیناً در اینجا می‌آورم:
دو نکته رو اگر همیشه انجام بدید می توانید تا حد زیادی از نفوذ ویروسهایی که از طریق فلش‌ها و حافظه‌های قابل حمل وارد ویندوزتون می شوند، جلوگیری کنید:

1) یادتون باشه همیشه فلش‌ها و حافظه‌های قابل حمل را با دابل کلیک موس یا کلیک سمت راست و انتخاب open یا explore باز نکنید و در عوض از آدرس‌بار فلش خود را انتخاب و باز کنید یا اگر مثلا فلش‌تان ‎x:‎ است با تایپ ‎x:‎ در آدرس‌بار و زدن Enter وارد فلش‌تان شوید.

2) در مسیر ریشه فلش‌تان و حتی در کل پارتیشن‌هایتان فولدری با نام autorun.inf ایجاد کنید و فایلی صفر بایتی مثلا یک new text document.txt در داخل فولدرهای autorun.inf ایجاد کنید.

رعایت این دو نکته تا حد زیادی جلوی ورود ویروسها به ویندوزتان را خواهد گرفت.

با استفاده از برنامه TweakUI می‌توان جلوی اجرا شدن خودکار Autoplay را گرفت. کافیست در این برنامه به قسمت MyComputer/AutoPlay/Drives رفته و تیک درایوهای مورد نظر را بردارید. البته با تجربه‌ای که قبلاً داشته‌ام فقط با حسابهای Admin در ویندوز XP کار می‌کند و با حسابهای Limited مشکل دارد حتی اگر آنرا از طریق Admin نصب کنید یا حساب را Admin کنید بعد Limited.

با این حال به‌نظرم مزیت روش دوم آقا سیدرضی نسبت به برنامهٔ فوق این است که حافظهٔ سیار شما در هنگام اتصال به دستگاههای آلوده از برخی ویروسها در امان خواهد بود. حرفم را پس می‌گیرم. فلش من حتی با ترفند فوق هم ویروس گرفت و فایل Autoplay و میانبر NewFolder روی آن ایجاد شد.

مرورگر فایرفاکس

من قبلاً از فایرفاکس استفاده کرده بودم ولی با بسیاری از امکانات آن آشنا نبودم. مدتی پیش آقای امیرمسعود پورموسی مرا با برخی از امکانات آن آشنا کرد که بسیار جالب هستند. با توجه به مزایای بسیار آن من استفاده از این مرورگر را به همه توصیه می‌کنم. بعداً برخی از امکانات آن را معرفی خواهم کرد.